اثر رقابت دو گونه علف هرز سوروف بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص های رشد برنج

سوروف همواره به عنوان مهمترین علف هرز برنج در دنیا مطرح بوده است. بعلاوه پیدایش گونه های جدید و سازگارتر سوروف در اکوسیستم شالیزار سبب افزایش خسارت این جنس به محصول برنج شده است. این آزمایش به منظور ارزیابی اثر تداخل دو گونه علف هرز سوروف بر روی شاخص های رشد، عملکرد و اجزای عملکرد برنج، در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال زراعی 87-1386 به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با آرایش افزایشی جزئی و با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دوگونه علف هرز (سوروف معمولی و سوروف برنج) و تراکم علف هرز (0، 10، 20 و 40 بوته در متر مربع) بود. برنج رقم هاشمی با تراکم ثابت 20 کپه در متر مربع به صورت خالص و مخلوط با دو گونه علف هرز در تراکم های مذکور نشاءکاری گردید. با نمونه گیری تخریبی از دو هفته پس از کاشت تا زمان برداشت، روند تجمع ماده خشک، روند توسعه سطح برگ، سرعت رشد گیاهی، سرعت رشد نسبی و در آخرین مرحله نمونه گیری، عملکرد و اجزاء عملکرد برنج اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر تداخل علف هرز و تراکم علف هرز بر عملکرد دانه، اجزاء عملکرد، عملکرد بیولوژیک و شاخص های رشد برنج معنی دار ولی اثر گونه ها معنی دار نگردید. متوسط کاهش عملکرد برنج در تداخل با تراکم های مختلف سوروف معمولی و سوروف برنج به ترتیب 60 و 65 درصد بود. تجزیه رگرسیونی داده ها و برازش مدل کاهش عملکرد هیپربولیک بر داده های عملکرد دانه برنج در برابر تراکم های مختلف دو گونه علف هرز نشان داد که همواره شیب کاهش عملکرد در گونه سوروف برنج بیشتر از سوروف معمولی بود، اما دو گونه از نظر آماری دارای اختلاف معنی داری نبودند. به عبارت دیگر میزان خسارت گونه جدید سوروف مشابه گونه قدیم این علف هرز است. شباهت مورفولوژیک و برتریهای اکولوژیکی گونه جدید سوروف از جمله مقاومت به غرقاب و تشابه به گیاه زراعی که امکان وجین دستی آنرا دشوار می سازد، سوروف برنج را به عنوان تهدیدی جدید برای زراعت برنج در شمال کشور مطرح می سازد. بررسی بیولوژی این گونه به منظور ارائه راهکاری عملی برای مدیریت آن ضروری به نظر می رسد.